ΑΙΓΥΠΤΟΣ 2011 ΜΙΑ ΝΕΑ ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ

του Σάββα Μιχαήλ
Η Αιγυπτιακή Επανάσταση της 25ης Γενάρη πέτυχε ένα πρώτο στόχο: ο δικτάτορας Μουμπάρακ έπεσε. Τώρα πρέπει να πέσει και το φιλοϊμπεριαλιστικό δικτατορικό καθεστώς των στρατοκρατών, και προπαντός, η Επανάσταση να γίνει διαρκής, να προχωρήσει, όπως το 1917 η Ρωσική Επανάσταση, από τον Φλεβάρη στον δικό της Οκτώβρη, με την κατάληψη της εξουσίας από τους εργάτες και τους απόκληρους. Να κλιμακωθεί στην Τυνησία και να εξαπλωθεί σ’ όλο τον Αραβικό κόσμο, από το Μαρόκο ως την Υεμένη, από τον Ατλαντικό ως τον Ινδικό παραβιάζοντας και τις πύλες της κλυδωνιζόμενης Ευρώπης. Η δυναμική και το μέλλον της βρίσκονται στην παγκόσμια σοσιαλιστική επανάσταση.
Πριν ένα-δυο μήνες τα παραπάνω θα ηχούσαν εντελώς εξωπραγματικά, σαν τροτσκιστικό «ευχολόγιο», όπως θα λέγανε εχθροί κι άσπονδοι φίλοι. Ποιος όμως, απ’ αυτούς περίμενε να πέσει μέσα σε 18 μέρες η φαινομενικά ακλόνητη 30χρονη δικτατορία του Μουμπάρακ, του κυριότερου στηρίγματος στην περιοχή του αμερικανικού ιμπεριαλισμού και του σιωνιστικού Ισραήλ; Ποιος περίμενε να πέσει μέσα σε λίγες εβδομάδες ο Μπεν Αλί, το όργανο του γαλλικού ιμπεριαλισμού που κυβερνούσε τυραννικά την Τυνησία 34 χρόνια;
Η Νέμεση της Ιστορίας εκδηλώνεται ξανά σαν αμείλικτος νόμος: η επανάσταση επέρχεται πάντα ξαφνικά, όταν δεν την περιμένουν οι Κυρίαρχοι αλλά και πολλοί που μιλούν στο όνομά της, ξαποστέλνοντάς την στις ελληνικές καλένδες. Ό,τι η κυρίαρχη ιδεολογία μάς διαβεβαιώνει πως είναι αδύνατο, αιφνιδιαστικά γίνεται δυνατό.
Καιρό τώρα, ακόμα και μετά την έκρηξη της παγκόσμιας κρίσης του καπιταλισμού το 2007, όταν εμείς οι τροτσκιστές του ΕΕΚ και οι σύντροφοί μας που παλεύουν σε όλες τις ηπείρους για την επανίδρυση της Τέταρτης Διεθνούς αναλύαμε και προειδοποιούσαμε για την παγκόσμια κρίση και τις συνέπειές της μας λέγανε ότι δεν υπάρχει κρίση κι είμαστε «καταστροφολόγοι». Όταν πάλι, επιμέναμε πως η παρούσα κρίση γεννάει επαναστατικές καταστάσεις κι επαναστάσεις και φέρνει στην ημερήσια διάταξη την πάλη για εργατική εξουσία και σοσιαλισμό, τότε μας κατακεραύνωναν για αριστερισμό. Κι όμως, το μήνυμα από τον αραβικό κόσμο είναι πεντακάθαρο. Δεν έχουμε πια μόνο καταρρεύσεις τραπεζικών κολοσσών ή χρεοκοπίες χωρών της περιφερειακής Ευρώπης ή μαζικές κινητοποιήσεις σε Ευρώπη και Ασία ή και εξεγέρσεις, όπως στην Ελλάδα του Δεκέμβρη του 2008. Ο ελληνικός Δεκέμβρης ήταν «η πρώτη πολιτική έκρηξη της παρούσας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης» (αυτό δήλωνε τις μέρες εκείνες ο περιβόητος πια Ντομινίκ Στρως Καν). Τώρα η κρίση δεν πυροδοτεί μόνον εξεγέρσεις αλλά κοινωνικές επαναστάσεις.
Εργατική τάξη και κοινωνική επανάσταση Η Τυνησία και τώρα η Αίγυπτος δεν αφήνουν αμφιβολίες. Υπάρχουν όλα τα σημεία που χαρακτηρίζουν μιαν κοινωνική επανάσταση: Η εισβολή εκατομμυρίων λαού στην αρένα της Ιστορίας όπου καθορίζονται οι τύχες τους· η ακατάβλητη ορμή των μαζών μπροστά στην ολοένα πιο βάρβαρη κρατική καταστολή· οι διασπάσεις μέσα στο καθεστώς, προπαντός ανάμεσα στις ανώτερες και κατώτερες βαθμίδες της ιεραρχίας του στρατού και της αστυνομίας, η χαλάρωση της στρατιωτικής πειθαρχίας, οι εκδηλώσεις συναδέλφωσης εξεγερμένων και στρατιωτών· η ολοένα πιο προωθημένη αυτό-οργάνωση των μαζών σε δικά τους όργανα πάλης ενάντια στην εξουσία· η ίδια η κατειλημμένη πλατεία Ταχρίρ ως στοιχείο και συμβολικό κέντρο δυαδικής εξουσίας· η αυξανόμενη μαχητική επέμβαση της εργατικής τάξης ως κύριας αντικαθεστωτικής δύναμης.
Με μια χαρακτηριστική διαλεκτική, ήταν η ίδια η πεισματική προσκόλληση του τύραννου Μουμπάρακ στην προεδρική εξουσία κι η καταφυγή του στα μέσα της αντεπαναστατικής βίας αυτό που κινητοποίησε τα πιο καταπιεσμένα και προλεταριακά στρώματα του πληθυσμού.
Από το 2004 στην πρώτη γραμμή της μαχόμενης αντιπολίτευσης βρέθηκαν οι εργατικές απεργίες, καταλήψεις και διαδηλώσεις, παρά κι ενάντια στην απαγόρευση της ύπαρξης ανεξάρτητων σωματείων. Τα τελευταία έξι χρόνια πάνω από δύο εκατομμύρια εργάτες συμμετείχαν σε πράξεις άμεσης δράσης, κερδίζοντας και επιμέρους μάχες, σε αυξήσεις μισθών και συνθήκες εργασίας. Γνήσια ανεξάρτητα ταξικά σωματεία άρχισαν να σχηματίζονται ενάντια στα ενσωματωμένα στο κράτος επίσημα «συνδικάτα». Το 2006-2007, 50.000 εργάτες της κλωστοϋφαντουργίας, της τσιμεντοβιομηχανίας και της ορνιθοτροφίας στο Δέλτα του Νείλου εξαπέλυσαν μαχητική απεργιακή δράση που την ακολούθησαν απεργίες των σιδηροδρομικών, των φορτηγατζήδων, των μεταλλωρύχων, των μηχανικών και των δημοσιογράφων. Το 2007-2008 υπήρξε μια νέα απεργιακή έκρηξη και οδομαχίες με επίκεντρο το εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας στο Αλ Μάχλα αλ Κόμπρα. Το κίνημα νεολαίας της 6 Απρίλη -με έντονη παρουσία στην τωρινή επανάσταση- πρωτοεμφανίστηκε τότε σε αλληλεγγύη με τις εργατικές απεργίες. Οι ίδιοι οι εργάτες δεν περιορίστηκαν στις δικές τους διεκδικήσεις. Απαιτήσανε αυξήσεις για όλους τους άλλους εργαζόμενους κι απευθύνθηκαν στα βίαια εκπρολεταρισμένα στρώματα, σε μια χώρα όπου η γεωργία καταστράφηκε και το 70% του πληθυσμού συγκεντρώθηκε ασφυκτικά στις μεγάλες πόλεις, ιδιαίτερα στο Κάϊρο των 20 εκατομμυρίων.
Στην επανάσταση της 25ης Γενάρη πλημμύρισαν τους δρόμους αναρίθμητα πλήθη εργαζομένων και μικροαστών, με απόλυτη πλειοψηφία την άνεργη νεολαία και παντελή απουσία της αιγυπτιακής αστικής τάξης.
Το καθεστώς Μουμπάρακ που ήδη είχε σκοτώσει πάνω από 300 επαναστάτες, κλιμάκωσε την αντεπανάσταση. Όπως αποκαλύπτει σε ρεπορτάζ του ο Ρόμπερτ Φισκ, στις 30 Γενάρη το βράδυ, ο Μουμπάρακ διέταξε την Τρίτη Στρατιά να συντρίψει με τα τανκς τους διαδηλωτές της πλατείας Ταχρίρ, αφού προηγουμένως πετάξουν πάνω από την πλατεία βομβαρδιστικά F-16. Παρά την διαταγή του Μουμπάρακ και των στρατηγών του, οι κατώτεροι αξιωματικοί αρνήθηκαν να την εφαρμόσουν. Μετά την ανταρσία αυτή, το «βαθύ» κράτος κινητοποίησε στις 2 και 3 Φλεβάρη παρακρατικούς, μπράβους και στοιχεία λούμπεν (με 30 δολάρια το κεφάλι) που με καμήλες, μαχαίρια, κοκταίηλ μολότοφ προσπάθησαν να εκκενώσουν την πλατεία Ταχρίρ. Απέτυχαν οικτρά. Δεν απέμενε πια κανένα όπλο στον ίδιο τον Μπουμπάρακ. Οι στρατηγοί του, μαζί κι ο αντιπρόεδρος του αρχιβασανιστής Σουλεϊμάν, δεν είχαν άλλη δυνατότητα παρά να υπακούσουν στην εντολή της Ουάσιγκτον και να τον «αδειάσουν» για να μπορέσουν να αδειάσουν και την πλατεία Ταχρίρ και να πνίξουν την Επανάσταση με υποσχέσεις για μετάβαση σε εκλογές μέσω χούντας - ή και με την βία.
Εντωμεταξύ η εργατική τάξη έριξε το κοινωνικό της βάρος στην πλάστιγγα. Την πρώτη εβδομάδα του Φλεβάρη αρχίσανε απεργιακή δράση χιλιάδες σιδηροδρομικοί, μπλοκάροντας συνάμα τις σιδηροδρομικές γραμμές. 6.000 εργάτες που δουλεύουν στο κανάλι του Σουέζ κατέβηκαν σε απεργία και προχώρησαν σε καταλήψεις στο Σουέζ κι άλλες δυο πόλεις. Στη Μαχάλα, 1500 εργάτες κατέβηκαν σε απεργία και κάνανε μπλόκο στην εθνική οδό. Στο νοσοκομείο Καφρ αλ Ζαγυάτ εκατοντάδες νοσηλεύτριες προχώρησαν σε κατάληψη και ήρθαν σε συμπαράσταση μαζί τους κι οι άλλοι υγειονομικοί. Οδηγοί λεωφορείων στο Κάιρο, υπάλληλοι στην Τηλεφωνική, δημοσιογράφοι, εργάτες φαρμακοβιομηχανίας και χαλυβουργίας, οι 2.000 εργάτες του Μεταξουργείου Χελουάν, οι χιλιάδες φοιτητές και πανεπιστημιακοί του Πανεπιστημίου του Καΐρου μπαίνουνε κι αυτοί στην απεργιακή πλημμυρίδα. Απαιτούνε αυξήσεις, άμεση πληρωμή καθυστερούμενων δεδουλευμένων, καλύτερες συνθήκες δουλειάς, απόλυση των αυταρχικών μάνατζερς -και του ίδιου του Μουμπάρακ.
Αλλά ακόμα και τώρα, μετά την εκδίωξη του Μουμπάρακ και παρά τις απειλές της χούντας, δημόσιοι υπάλληλοι και πολλοί κλάδοι εργατών συνεχίζουν την απεργιακή δράση και τις διαδηλώσεις.
Το όριο πολιτικής και οικονομικής πάλης των εργατών γίνεται δυσδιάκριτο, με τον τρόπο που το είχε αναδείξει για πρώτη φορά η Ρόζα Λούξεμπουργκ στο βιβλίο της για την Ρωσική Επανάσταση του 1905. Η πάλη για πολιτικές και συνδικαλιστικές ελευθερίες, η ανατροπή του καθεστωτικού δεσποτισμού, η διεκδίκηση θεσμών εργατικής δημοκρατίας (π.χ. ανεξάρτητα από το κράτος συνδικάτα), η θολή ακόμα δίψα για μια ριζική κοινωνική αλλαγή σχηματίζουν ένα εκρηκτικό μίγμα.
Την ίδια στιγμή, η κρατική καταστολή σπρώχνει σε δημιουργία Λαϊκών Επιτροπών στις γειτονιές των αποκλήρων, Ομάδων Λαϊκής Αυτοάμυνας, λαϊκά νοσοκομεία για τους τραυματίες των συγκρούσεων ή και λαϊκών φυλακών (όπου χώσανε και κάπου 300 παρακρατικούς από την μάχη της 2-3 του Φλεβάρη για την πλατεία Ταχρίρ). Τα εμβρυικά στοιχεία μιας δυαδικής εξουσίας εμφανίζονται. Αυτά προσπαθεί τώρα να πνίξει η αντεπανάσταση με το Στρατιωτικό Συμβούλιο.
Ο κοινωνικός, όχι απλώς πολιτικός, χαρακτήρας της επανάστασης δύσκολα κρύβεται. Η ιμπεριαλιστική και αστική προπαγάνδα, μαζί κι ορισμένοι «αστέρες» της «αριστερής» δημοσιογραφίας επιχείρησαν να τον συσκοτίσουν μιλώντας είτε για «ισλαμιστές» είτε για «κίνημα για την δημοκρατία», για ένα νέο «1989»(;) του αραβικού κόσμου…
Το φόβητρο του ισλαμισμού το σήκωσε πρώτο τα καθεστώς Μουμπάρακ που μακέλεψε την πρωτοχρονιά τους Χριστιανούς Κόπτες για να ρίξει τα βάρη στους ισλαμιστές και να εμφανιστεί σαν «παράγοντας σταθερότητας και ασφάλειας». Μετά την έκρηξη της επανάστασης στις 25 Γενάρη, η ιμπεριαλιστική Δύση, το σιωνιστικό Ισραήλ κ. ά μιλήσανε για την απειλή να πάρουν την εξουσία οι φονταμενταλιστές Αδελφοί Μουσουλμάνοι. Οι τελευταίοι, όμως, μια συντηρητική αντικομμουνιστική οργάνωση που έχει πρώτος ενισχύσει ο βρετανικός ιμπεριαλισμός προπολεμικά, δεν συμμετείχαν στην επανάσταση παρά μονάχα όταν φούντωσε και γίνανε πρόθυμοι συνομιλητές του καθεστώτος (γεγονός που τους δυσφήμισε στα πιο μαχητικά στοιχεία και τους διέσπασε εσωτερικά). Έτσι κι αλλιώς η επιρροή τους δεν ξεπερνάει το 15-20%.
Η επανάσταση της Αιγύπτου –όπως εξάλλου και της Τυνησίας- τερματίζουν τον ιστορικό κύκλο της ηγεμονίας των ισλαμικών κινημάτων που είχε επιτευχτεί μετά την πολιτική χρεοκοπία του αραβικού εθνικισμού και των κατ’ εντολή της Μόσχας συνοδοιπόρων του, των σταλινικών ΚΚ της Μέσης Ανατολής. Ένας καινούργιος, αν και ακόμα απροσδιόριστος, πολιτικός ορίζοντας ανοίγει. Ένα κενό υπάρχει που απαιτεί την έγκαιρη ανάπτυξη μιας επαναστατικής μαρξιστικής διεθνιστικής ηγεσίας με την θεωρία και το πρόγραμμα της Διαρκούς Επανάστασης.
Αναμφίβολα η επαναστατική έκρηξη στο Μαγκρέμπ προϋποθέτει την συσσώρευση ιδιαίτερων ιστορικών αντιφάσεων των εκεί κοινωνικοοικονομικών σχηματισμών. Υπάρχει, όμως, μια καθοριστική διαλεκτική του καθολικού και του μερικού, της παγκόσμιας κρίσης του καπιταλισμού και των αδιεξόδων του αραβικού κόσμου. Κι είναι αυτή η διαλεκτική που κάνει την επανάσταση της 25ης Γενάρη του 2011 να μην είναι απλώς επανάληψη των εξεγέρσεων του 1977 ή του 2006.
Τα γιγάντια ποσά ρευστότητας που κινητοποίησαν τα καπιταλιστικά κράτη του Βορρά και οι Κεντρικές Τράπεζες για να αποτρέψουν την διάλυση του χρηματοπιστωτικού συστήματος μετά το 2008 είχαν τις φοβερές τους συνέπειες, την κρίση υπερχρέωσης στον Βορρά ( βλ. ΕΕ!) αλλά και ένα παλιρροϊκό κύμα πληθωρισμού που πλήττει ιδιαίτερα το Νότο, με την διόγκωση κερδοσκοπικών «φουσκών», τον συναλλαγματικό πόλεμο, την αύξηση των τιμών του πετρελαίου και προπαντός των τροφίμων. Σε συνθήκες χρόνιας ανεργίας ενός πάμπτωχου πληθυσμού, όπου η νεολαία είναι πλειοψηφία και δύσκολα επιβιώνει κάτω από διεφθαρμένα φιλοδυτικά τυραννικά καθεστώτα, η νέα φάση επιδείνωσης της παγκόσμιας κρίσης έριξε τον αναμμένο δαυλό στο συσσωρευμένο μπαρούτι.
Η κοινωνική επανάσταση στην Αίγυπτο και στον αραβικό κόσμο δεν μπορεί να περιοριστεί στο δημοκρατικό στάδιο. Μπορεί να νικήσει μόνο αν πάρουν την εξουσία οι εργάτες κι οι απόκληροι συντρίβοντας τους μιλιταριστικούς κρατικούς μηχανισμούς κι εγκαινιάζοντας την σοσιαλιστική επανάσταση.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, ήδη έχουν συντελεστεί τεράστια άλματα στην πολιτική συνείδηση εκατομμυρίων καταπιεσμένων, και μάλιστα σε ένα από τα πιο νευραλγικά κέντρα της παγκόσμιας ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας.
Δεν είναι τυχαίο ότι η στρατιωτική χούντα που πήρε την θέση του Μουμπάρακ επαναβεβαίωσε την προσήλωσή της στην συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ. Μόνο η αραβική σοσιαλιστική επανάσταση, ξεπερνώντας τα όρια των εθνικισμών και της θρησκευτικής μισαλλοδοξίας μπορεί πραγματικά να νικήσει το σιωνισμό και να φέρει την απελευθέρωση του λαού της Παλαιστίνης, κερδίζοντας συνάμα την εμπιστοσύνη των ίδιων των Εβραίων εργατών ότι υπάρχει διέξοδος από το μιλιταριστικό γκέττο του Νετανιάχου και του φασίστα Λίμπερμαν.
Αλλά δεν είναι μόνον ο ιμπεριαλισμός, ο σιωνισμός και τα αραβικά αντιδραστικά καθεστώτα που τρέμουν από την επαναστατική αφύπνιση των καταπιεσμένων της αραβικής Ανατολής. Είναι κι οι αστικές τάξεις της πρώην αποικιοκρατικής Ευρώπης, της υπό χρεοκοπία Ευρωζώνης και της άθλιας κυβέρνησης Παπανδρέου, συντρόφου του Μουμπάρακ και του Μπεν Αλί στη σοσιαλ-ληστρική Διεθνή.

Τυνησία, Αίγυπτος Ελλάδα

Μιλώντας εξ ονόματος της ελληνικής μπουρζουαζίας και του ιμπεριαλισμού, ο σερ Βασίλειος Μαρκεζίνης, με άρθρο του στην Καθημερινή, έκφρασε τον φόβο για τον κίνδυνο εξάπλωσης της επανάστασης από το Μαγκρέμπ στην Ελλάδα και πρότεινε σαν αντίμετρο τον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας και στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ. Το πρώτο σχέδιο το προωθούν μάλλον με την επίσπευση των εκλογών. Το δεύτερο σχέδιο το προωθεί ήδη με ιδιαίτερη ζέση ο πρωθυπουργός-υπηρέτης της τρόικας Γιώργος Παπανδρέου, επικεφαλής της πιο φιλοσιωνιστικής κυβέρνησης που είχε ποτέ η Ελλάδα, μαζί με τον ανακυκλωμένο σταλινικό Πρόεδρο της Κύπρου Χριστόφια. Στο όνομα της συνεκμετάλλευσης του κοιτάσματος Λεβιάθαν, φτιάχνεται ένα καταστροφικό τρίγωνο των Βερμούδων, την στιγμή που το σιωνιστικό κράτος με την πιο ακροδεξιά κυβέρνηση της Ιστορίας του περικυκλώνεται όχι από Άραβες αστούς εθνικιστές συνθηκολόγους και σκοταδιστές θρησκόληπτους αλλά από τις φλόγες της Αραβικής κοινωνικής επανάστασης των εργατών, των φτωχών χωρικών, των αποκλήρων.
Ο ελληνικός Δεκέμβρης, η πρώτη πολιτική έκρηξη της τρέχουσας παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, ήταν το προοίμιο των επαναστάσεων που αρχίζουν τώρα στη γειτονιά μας.
Η μεγαλύτερη άμεση βοήθεια που μπορούμε να δώσουμε στην Αραβική Επανάσταση, ως εργατικό-λαϊκό κίνημα στην Ελλάδα, είναι η αποφασιστική πάλη για την ανατροπή της κυβέρνησης των εχθρών του λαού και συμμάχων του Λίμπερμαν κι η εξάπλωση της σοσιαλιστικής επανάστασης στην ευρωπαϊκή ακτή της Μεσογείου.

14 Φεβρουαρίου 2011